Πολύ νωρίς, το 1949, ο Feldenkrais έγραψε: ΄΄Ο Homo sapiens έρχεται στον κόσμο με το μεγαλύτερο μέρος του νευρικού του συστήματος ασύνδετο, έτσι ώστε ο καθένας, ανάλογα με το πού τυχαίνει να γεννηθεί, να μπορεί να οργανώσει τον εγκέφαλό του προκειμένου να προσαρμοστεί στις απαιτήσεις του περιβάλλοντος. Για να το πετύχει αυτό, ο εγκέφαλος είναι σε θέση να δημιουργεί καινούργια νευρωνικά μονοπάτια΄΄. Το 1981 έγραψε πως ΄΄το μυαλό σταδιακά αναπτύσσεται και αρχίζει να προγραμματίζει την λειτουργία του εγκεφάλου. Ο τρόπος μου να βλέπω το μυαλό και το σώμα περιλαμβάνει μία λεπτοφυή μέθοδο επανασύνδεσης της δομής ολόκληρου του ανθρωπίνου όντος προκειμένου να είναι λειτουργικά καλά προσαρμοσμένο∙ αυτό σημαίνει να είναι σε θέση να κάνει αυτό που επιθυμεί. Ο καθένας έχει την επιλογή να δημιουργήσει για τον εαυτό του ειδικές συνδέσεις. Όταν έχουμε εμπειρία, το νευρωνικό υπόστρωμα (δηλαδή οι νευρωνικές συνδέσεις του εγκεφάλου) αυτό-οργανώνεται΄΄. Ο Feldenkrais συνήθιζε να λέει, όπως επισημαίνει ένας από τους μαθητές του, ο David Zemach-Bersin, ότι σε περίπτωση νευρολογικού τραυματισμού παραμένει συνήθως αρκετή εγκεφαλική ουσία για να αναλάβει τις κατεστραμμένες λειτουργίες: ήταν ένας από τους πρώτους νευροπλαστικούς. Το 1977 μία μαθήτριά του, η Eileen Bach-y-Rita, τον γνώρισε στον σύζυγό της Paul Bach-y-Rita, ο οποίος υπήρξε πρωτοπόρος στον τομέα της νευροπλαστικότητας. Ο Feldenkrais μελέτησε το έργο του και ενσωμάτωσε στην μέθοδό του τις ιδέες του, οι οποίες βρίσκονταν σε συμφωνία με τις δικές του. Το 2004 ο Paul Bach-y-Rita ανέπτυξε ένα πρόγραμμα μελέτης των αποτελεσμάτων της μεθόδου Feldenkrais σε εγκεφαλικούς τραυματισμούς, αλλά πέθανε πριν προλάβει να το ολοκληρώσει.

Ο Feldenkrais έγραψε: ΄΄Ο θεμελιώδης ισχυρισμός μου είναι πως η ενότητα μυαλού και σώματος είναι μία αντικειμενική πραγματικότητα και ότι αυτές οι οντότητες δεν συνδέονται απλά μεταξύ τους με κάποιον τρόπο, αλλά αποτελούν ένα αδιαχώριστο όλον. Για να το θέσω πιο ξεκάθαρα: υποστηρίζω ότι ο εγκέφαλος δεν μπορεί να σκεφτεί χωρίς κινητικές λειτουργίες΄΄. Ακόμα και η σκέψη της εκτέλεσης μιας κίνησης προκαλεί την κίνηση, έστω και ανεπαίσθητα. Οποιοδήποτε συναίσθημα επηρεάζει τους μυς του προσώπου και την στάση του σώματος.

Η συνειδητότητα στην κίνηση αποτελεί την θεμελιώδη βάση της μεθόδου Feldenkrais. Ο Feldenkrais ονόμασε τα μαθήματά του ΄΄Συνειδητότητα διαμέσου της Κίνησης΄΄ (Awareness Through Movement lessons ή ΑΤΜs). Το αισθητηριακό σύστημα είναι στενά δεμένο με το κινητικό. Κινητικά προβλήματα, και ιδίως σε ανθρώπους με σοβαρές εγκεφαλικές βλάβες, μπορούν να αλλάξουν δραστικά μέσω της συνειδητής παρατήρησης.

Ο Feldenkrais παρατήρησε ότι τα νεογέννητα εκτελούν ελάχιστα διαφοροποιημένες κινήσεις, βασισμένες σε αρχέγονα αντανακλαστικά, που τα οδηγούν στο να χρησιμοποιούν ταυτόχρονα πολλούς μυς του σώματός τους. Μεγαλώνοντας μαθαίνουν να κάνουν μικρότερες, πιο ακριβείς κινήσεις χάρη στην συνειδητότητα να διακρίνουν τις μικρές διαφορές που παρουσιάζουν μεταξύ τους. Επιπλέον απέδειξε κατ’ επανάληψιν ότι όταν ένα μέρος του σώματος τραυματίζεται η αναπαράστασή του στον εγκεφαλικό χάρτη μειώνεται ή εξαφανίζεται. Βασίστηκε στο έργο του Καναδού νευροχειρουργού Wilder Penfield, ο οποίος ανακάλυψε πως η επιφάνεια του σώματος αναπαρίσταται στον εγκέφαλο από έναν χάρτη. Χάρη στην διαφοροποίηση ο Feldenkrais θα βοηθούσε πολλούς ανθρώπους με εγκεφαλικά επεισόδια και παιδιά πάσχοντα από εγκεφαλική παράλυση ή ακόμα και αυτισμό.

Εάν ένα αισθητηριακό ερέθισμα είναι πολύ μεγάλο (π.χ. δυνατή μουσική) είμαστε σε θέση να εντοπίσουμε αλλαγή σε αυτό μόνο αν η διαφορά είναι εξαιρετικά σημαντική. Αντίθετα, αν το ερέθισμα είναι μικρό μπορούμε να διακρίνουμε τις πολύ μικρές διαφορές. Το φαινόμενο αυτό αποκαλείται νόμος των Weber-Fechner στην ψυχολογία. Στα μαθήματά του ο Feldenkrais δίδασκε τους μαθητές του να διεγείρουν τις αισθήσεις τους κάνοντας ελάχιστες κινήσεις.

Ο Feldenkrais το έθεσε ως εξής: ΄΄Η καθυστέρηση ανάμεσα στην σκέψη και την πράξη είναι η βάση της συνειδητότητας΄΄.

Η χρήση περιττής προσπάθειας είναι το αντίθετο της συνειδητότητας. Στην συγκεκριμένη μέθοδο το γνωστό ΄΄no pain, no gain΄΄ μετατρέπεται στο ΄΄if strain, no gain΄΄. Ο Feldenkrais πίστευε ότι η δύναμη της θέλησης (από την οποία διέθετε αρκετή!) δεν ήταν βοηθητική στην ανάπτυξη συνειδητότητας. Η καταναγκαστική δράση οδηγεί σε αυξημένο μυϊκό τόνο και συνακόλουθα σε αυτοματοποιημένες κινήσεις που καταλήγουν να γίνονται συνήθεια (παρασιτικές κινήσεις). Αρκετή από την μυϊκή ένταση του σώματός μας μπορεί να εξαλειφθεί αν απλώς παρατηρήσουμε ότι συσπώνται και χρησιμοποιούνται μυς που δεν είναι απαραίτητοι για την εκτέλεση μιας κίνησης.

Ο Feldenkrais δεν διόρθωνε λάθη, ούτε ΄΄έφτιαχνε΄΄ ανθρώπους. Έλεγε με έμφαση: ΄΄Μην είστε σοβαροί, ανυπόμονοι, αποφεύγοντας κάθε λάθος κίνηση. Το είδος της μάθησης που ακολουθεί την Συνειδητότητα διαμέσου της Κίνησης (Awareness Through Movement) είναι μία πηγή ευχάριστων αισθήσεων, που χάνουν την καθαρότητά τους αν οτιδήποτε επισκιάσει την απόλαυση της όλης εμπειρίας… Τα λάθη δεν μπορούν να αποφευχθούν΄΄. Στα μαθήματά του παρότρυνε τους μαθητές του να αφήσουν κατά μέρος την κριτική ικανότητα: ΄΄Μην αποφασίσετε εσείς για το πώς να κάνετε μία κίνηση. Αφήστε το νευρικό σας σύστημα να αποφασίσει: διαθέτει εκατομμύρια χρόνια εμπειρίας΄΄.

Τα νήπια μαθαίνουν να μπουσουλούν, να κάθονται και να περπατούν μέσω του πειραματισμού: δοκιμάζοντας και κάνοντας λάθη. Πολλά χρόνια αφότου ο Feldenkrais έκανε αυτήν την ανακάλυψη, η Dr. Esther Thelen, η αναμφισβήτητα κορυφαία επιστήμονας στον κόσμο στον τομέα της κινητικής ανάπτυξης, απέδειξε ότι το κάθε παιδί μαθαίνει να περπατά με διαφορετικό τρόπο και ότι δεν υπάρχει κάποιο ΄΄έτοιμο πρόγραμμα΄΄ που να είναι εφαρμόσιμο σε όλα. Όταν η Thelen ήρθε σε επαφή με την δουλειά του Feldenkrais κυριολεκτικά εκστασιάστηκε και είπε στους μαθητές του: ΄΄Πιστεύω ότι η επιστήμη μοιάζει μάλλον ακατέργαστη σε σύγκριση με την ενστικτώδη, έμπρακτη γνώση περί εγκεφάλου που διαθέτετε εσείς΄΄. Στην συνέχεια εκπαιδεύτηκε ως Feldenkrais practitioner.

Όταν ένα άτομο είναι ικανό για αποδοτική, αποτελεσματική, γεμάτη χάρη κίνηση, ολόκληρο το σώμα του, ως σύνολο, οργανώνεται για να κάνει αυτήν την κίνηση, έστω και αν είναι πολύ μικρή. Ο Feldenkrais είχε μάθει από τον Jigoro Kano ότι οι μεγαλύτεροι δάσκαλοι του Judo είναι πάντα χαλαροί, καθώς στην σωστή δράση κανένας μυς δεν συσπάται περισσότερο από κάποιον άλλο. Η παρεχόμενη αίσθηση είναι αυτή της δράσης χωρίς προσπάθεια.

Οι περισσότερες συμβατικές θεραπείες λαμβάνουν ως δεδομένο πως η σωματική λειτουργία εξαρτάται αποκλειστικά από την σωματική κατασκευή και τους αντίστοιχους περιορισμούς της. Ο Feldenkrais ανακάλυψε πως οι δυσκολίες των μαθητών του προέκυπταν εξίσου, αν όχι περισσότερο, από τον τρόπο που ο εγκέφαλός τους έμαθε να προσαρμόζεται στις κατασκευαστικές τους ανωμαλίες.